Jak już Państwo wiecie z poprzednich wpisów, zasady przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych określa tzw. specustawa drogowa.

Przepisy rzeczonej ustawy wprowadziły m. in. nieznaną dotychczas konstrukcję prawną, polegającą na możliwości uzyskania przez byłego właściciela zaliczki odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, która została przejęta na potrzeby budowy drogi.

W poprzednich publikacjach dowiedzieliście się Państwo kto i w jakich okolicznościach może ubiegać się o wypłatę zaliczki, czyli kto jest uprawniony do jej uzyskania, a także kto i kiedy jest zobowiązany do jej zapłaty, czyli kiedy faktycznie następuje jej wypłata.

Należy przy tym zwrócić uwagę, na pewną konsekwencję ustawodawcy, niekoniecznie korzystną dla niektórych byłych właścicieli. Mianowicie, specustawa drogowa reguluje nie tylko zasady wypłaty zaliczki odszkodowania, ale również zasady jej ewentualnego zwrotu.

Zgodnie z art. 12 ust. 5B specustawy drogowej „Osoba, której wypłacono zaliczkę, lub jej spadkobiercy są obowiązani do zwrotu zaliczki po jej waloryzacji na dzień zwrotu, jeżeli decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej została zmieniona, uchylona w całości lub w części dotyczącej tej osoby, lub stwierdzono jej nieważność”.

Powyższy przepis odnosi się zatem do wyjątkowych sytuacji, w których do powstania obowiązku zwrotu zaliczki konieczne jest kumulatywne spełnienie wielu warunków, w wyniku których dojdzie do ostatecznego/prawomocnego uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji ZRID.

Dodam jedynie, że takie teoretyczne sytuacje są możliwe jedynie w przypadkach kiedy dochodzi do wypłaty zaliczki, czyli tylko wówczas kiedy do wywłaszczenia dochodzi na podstawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, której nadano rygor natychmiastowej wykonalności.